نوسانات شدید قیمت دلار در سال های اخیر نه تنها سفره مردم ایران را کوچکتر کرده، بلکه روی همه ابعاد اقتصادی، از منوی رستورانها تا ویترین پوشاک و حتی میزان حقوق کارگران تأثیری مستقیم و ملموس گذاشته است؛ بهطوریکه امروز بسیاری از کالاها و خدمات به دلار قیمتگذاری میشوند و ارزش دستمزدها به پایینترین سطح خود در دهههای اخیر رسیده است.
منوی دلاری در برخی رستوران های تهران
فروش لباس با قیمت دلاری در کف بازار
میزان حقوق کارگران به دلار در سال ها اخیر
قیمت دلار و تغییرات آن همواره نقش مهم و مستقیمی در معیشت مردم ایران ایفا می کند. نوسانات قیمت دلار همواره بر هزینه های زندگی، قیمت کالاهای اساسی، مواد اولیه، خودرو، مسکن و حتی خدمات روزمره مردم اثرگذار است. با افزایش قیمت دلار، قدرت خرید مردم کاهش می یابد و فشار تورمی بر خانوارها بیشتر می شود. بسیاری از کسب و کارها و تولیدکنندگان به واردات وابسته اند و تغییر نرخ ارز، هزینه های تولید و قیمت نهایی محصولات را دستخوش تغییر میکند. به همین دلیل، دلار فقط یک شاخص مالی نیست، بلکه بهطور ملموس با سفره و کیفیت زندگی مردم ایران گره خورده است.
در همین رابطه خبرنگار گسترش نیوز در این گزارش قصد دارد به تاثیراتی که قیمت دلار در حوزه های مختلف اقتصاد گذاشته است اشاره کرده و نقش آن ها را بررسی کند.
قیمت گذاری بر بسیاری از کالاها و یا خدمات به دلار گره خورده است. دلاری که تحت تاثیر پارامترهای مختلفی در لحظه تغییر می کند و فروشندگان اجناس یا ارائه دهندگان خدمات مختلف با بررسی قیمت جدید دلار بر اجناس خود و یا خدماتی که ارائه می دهند قیمت گذاری می کنند. اما به تازگی در شبکه های اجتماعی عکسی از منوی یک رستوران دست به دست می شود که قیمت ها در آن به دلار است! یعنی مشتریان برای سفارش غذا باید قیمت روز دلار را بدانند و بعد صورت حساب خود را بپردازند. این نوع قیمت گذاری اول از همه بی ثبات بودن قیمت غذا را در این واحد صنفی نشان می دهد و در وهله بعدی مشخص است که صاحب رستوران اعتمادی به درآمد ریالی ندارد و سود خود را به نوسان قیمت دلار گره زده است.
این روزها بازارهای معروف لباس و پاساژهای معروف در کلانشهرها به ویترین لباسهایی تبدیل شدهاند که کف قیمت شان از چند میلیون تومان شروع میشود. برای خرید یک تیشرت ساده باید حداقل ۵ تا ۶ میلیون تومان هزینه کنید. برخی تیشرت ها و لباس ها با قیمت ۱۰۰ دلاری، توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کردهاند، در حالی که حتی پوشاک تولید داخل هم با دلار قیمت گذاری میشود!
قیمتگذاری لباس با قیمت دلار شاید اتاق جدیدی نباشد، اما در شرایطی که دولت در تلاش برای کنترل بازار ارز است، این اتفاق جای تأمل دارد. گرچه هنوز هم مشتریانی پیدا میشوند که حاضرند لباس را با قیمت دلار بخرند، اما این وضعیت هم ارزش پول ملی را تضعیف می کند و هم به تولید داخلی آسیب می زند.
در سالهای اخیر، حقوق کارگران در ایران بر اساس دلار، کاهش چشمگیری داشته است؛ موضوعی که مستقیماً به نوسانات شدید نرخ ارز و تورم داخلی برمیگردد. در حالی که حداقل دستمزد دلاری کارگران در سال ۱۳۹۱ حدود ۳۰۰ دلار بود، این رقم در سال ۱۴۰۴ به کمتر از ۱۵۰ دلار کاهش یافته است. این کاهش باعث افت جدی قدرت خرید کارگران و فشار بیشتر بر معیشت آنها شده است.
بر اساس آمار موجود، ارزش دلاری حداقل دستمزد در سالهای مختلف به شرح زیر بوده است: سال ۱۳۹۰ حدود ۲۴۳ دلار، سال ۱۳۹۱ حدود ۱۴۹ دلار، سال ۱۳۹۷ حدود ۲۳۲ دلار (بیشترین میزان در یک دهه اخیر)، سال ۱۳۹۹ حدود ۸۲ دلار، سال ۱۴۰۳ حدود ۱۱۶ دلار و در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۱۲ دلار (بر اساس دلار ۹۲ هزار و ۹۰۰ تومانی).حداقل دستمزد دلاری کارگران در سال ۱۴۰۴ تقریباً نصف میزان سال ۱۳۹۱ شده است. این آمار بهروشنی نشان میدهد که قدرت خرید کارگران در سالهای اخیر با افت شدیدی مواجه بوده است. عواملی همچون نوسان ارز، تورم و تحریمهای اقتصادی نقش مهمی در این روند ایفا کردهاند و بررسی دقیق این موضوع برای درک بهتر وضعیت معیشتی کارگران و مقایسه آن با کشورهای دیگر اهمیت ویژهای دارد.
گسترش نیوز
اقتصاد
بانک و بیمه
سارا سمیع شمس
۱۴۰۴/۰۴/۱۸ ۲۱:۰۰:۰۰
سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرد که پرداخت معوقات فروردین از ۱۲ یا ۱۳ شهریور آغاز میشود و در کمتر از دو هفته، حداقلبگیران، بازماندگان و ازکارافتادگان حقوق عقبمانده خود را دریافت خواهند کرد.
دولت با حذف یارانه نقدی ۳ میلیون نفر از دهکهای بالای درآمدی، ۹۲۰ میلیارد تومان صرفهجویی کرد تا این منابع را به دهکهای کمدرآمد اختصاص دهد. اما چه خانوارهایی از فهرست یارانهبگیران کنار گذاشته شدند و آیا این تصمیم میتواند به عدالت اقتصادی منجر شود؟
بانک مرکزی ایران اعلام کرد که از این هفته، حراج و پیشفروش قطعی انواع سکه طلا آغاز میشود. با شروع حراج در ۵ شهریور و پیشفروش در ۱۷ شهریور، آیا این برنامهها میتوانند تقاضای بازار را پاسخ دهند و قیمتها را تثبیت کنند؟
در حالی که دونالد ترامپ با سیاستهای جنجالی خود وعده احیای اقتصاد آمریکا را داده بود، گزارش جدید فدرال رزرو نشان میدهد رشد اقتصادی این کشور در شش ماه نخست دولت او به نصف کاهش یافته و زنگ خطر را برای آینده اقتصادی ایالات متحده به صدا درآورده است.
Δ