افزایش میانگین تعرفههای آمریکا به بیش از ۲۲ درصد در سال ۲۰۲۵، جهان را در مسیر واگرایی اقتصادی قرار داده است. سیاستهای حمایتگرایانه ترامپ نه تنها ستونهای تجارت آزاد را لرزانده، بلکه فرصت کمسابقهای را برای ایران فراهم کرده تا نقش اقتصادی و دیپلماتیک خود را در نظم نوین جهانی بازتعریف کند.
به گزترش اقتصادآنلاین به نقل از تسنیم، سیاست تعرفهای تهاجمی ترامپ در سال ۲۰۲۵ که شامل اعمال تعرفه پایه ۱۰% بر کلیه واردات و تعرفههای سنگینتر (تا ۵۰%) بر ۵۷ کشور دارای مازاد تجاری با آمریکا است، بزرگترین بازگشت به حمایتگرایی اقتصادی در عصر پساجنگ جهانی دوم محسوب میشود. این سیاستها نهتنها ساختار تجارت جهانی را تحت تأثیر قرار دادهاند، بلکه پیامدهای گستردهای برای روابط آمریکا با متحدان و رقبا، و همچنین فرصتها و تهدیدهایی مهم برای ایران بههمراه دارند.
بازگشت تولید به داخل (Onshoring) از طریق افزایش هزینه واردات و تشویق شرکتهای آمریکایی به بازگرداندن خطوط تولید.
کاهش کسری تجاری آمریکا، بهویژه با چین، اتحادیه اروپا و مکزیک.
استفاده از تعرفه بهعنوان ابزار چانهزنی برای امتیازگیری در مذاکرات تجاری.
مهار قدرت چین و آغاز «جداسازی اقتصادی (Decoupling)» دو اقتصاد بزرگ جهان.
افزایش درآمد دولت فدرال با مالیاتهای وارداتی در مواجهه با کسری بودجه ۱.۶ تریلیون دلاری آمریکا.
متوسط تعرفه مؤثر آمریکا از ۲.۵% به بیش از ۲۲% رسیده است (بالاترین سطح در یک قرن گذشته).
پیامدهای جهانی: تضعیف نظم تجاری، شکاف در ائتلافهای غربی، و بلوکبندیهای جدید:
رابطه آمریکا با متحدان سنتی (اروپا، ژاپن، کانادا) تضعیف شده است و نشانههایی از «فروپاشی اجماع غربی» نمایان شده است.
اتحادیه اروپا و بریتانیا از سیاستهای تجاری ترامپ انتقاد کردهاند و بهسمت استقلال راهبردی اقتصادی و حتی مالی پیش میروند.
چین و روسیه در برابر فشارهای آمریکا همگراتر شدهاند و بهدنبال تقویت نظامهای مالی و تجاری موازی با غرب هستند.
کشورهای عربی و نفتی منطقه، هرچند هدف تعرفه نبودند، اما از طریق سقوط قیمت نفت و تزلزل بازار انرژی تحت فشار اقتصادی قرار گرفتهاند.
نظم جهانی مبتنی بر WTO تضعیف شده است و حجم تجارت تحت قواعد چندجانبه از ۸۰% به ۷۴% کاهش یافته است.
دیپلماسی فعال منطقهای و فرامنطقهای:
تقویت روابط با چین، هند، روسیه، و کشورهای بریکس.
استفاده از فضای بیاعتمادی جهانی به آمریکا برای بازتعریف نقش ایران.
تقویت مسیرهای جایگزین پرداخت و کاهش وابستگی به دلار:
مشارکت در طرحهای تسویه با ارزهای غیردلاری (یوان، روبل).
عضویت فعال در ابتکارات پرداختی بریکس یا CIPS.
تنوعبخشی به شرکای اقتصادی:
استفاده از فرصت فشار بر شرکتهای غربی برای جذب سرمایهگذاری شرقی.
حضور در زنجیره تأمین آسیایی (در قالب کمربند و راه، اوراسیا و پروژههای کریدوری).
پیگیری دیپلماسی گفتمانی در سازمانهای بینالمللی:
استفاده از فضای انتقادی علیه یکجانبهگرایی برای مشروعسازی مواضع ایران.
هشیاری نسبت به تهدیدهای بالقوه:
پایش تحرکات احتمالی اسرائیل یا اقدامات بیثباتساز نیابتی.
سناریونویسی برای بازگشت احتمالی تمرکز آمریکا به خاورمیانه.
جنگ تعرفهای ۲۰۲۵ ترامپ اگرچه برای جهان چالشی عظیم است، اما برای ایران فرصت بیسابقهای برای بازتعریف نقش بینالمللی، تنوعبخشی روابط، و مقاومسازی اقتصاد در برابر شوکهای خارجی فراهم میآورد. بهشرطی که سیاست خارجی، اقتصادی و امنیتی کشور هماهنگ و مبتنی بر آیندهنگری عمل کند، ایران میتواند از درون بحران نظم جهانی، بهسوی تثبیت موقعیت راهبردی خود گام بردارد.
سرپرست معاونت خدمات تجاری سازمان توسعه تجارت ایران، با اشاره به تابآوری زیرساختهای تجاری کشور در دوره تنش و بحران از تدوین بسته راهکارهای تجاری در دوره تنش و پسا جنگ از سوی سازمان توسعه تجارت ایران خبر داد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت حمایت دولت از صنایع آسیب دیده از تهاجم دشمن در قالب طرح پشتیبانی از تولید وزارت صمت را گام مهمی در بازگرداندن واحدهای زیان دیده به چرخه تولید عنوان کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین، محمد راضی، رئیس تولید گندلهسازی شرکت فولاد سنگان، از دستاوردهای چشمگیر این شرکت در سال ۱۴۰۳ و برنامههای پیشرو برای سال ۱۴۰۴ خبر داد. وی با اشاره به تجربه ۱۴ ساله خود در صنعت فولاد و حضور در فولاد سنگان از سال ۱۳۹۵، از نقش کلیدی آموزش نیروی انسانی و بهرهگیری از تجربیات هلدینگ فولاد مبارکه در موفقیتهای این […]
واردات بار از دبی با کمترین هزینه حمل یکی از دغدغههای اصلی بازرگانان و تجار ایرانی است. زیرا بخش قابل توجهی از محصولات بازار ایران از مسیر دبی تامین میشود.
Δ