هفت قرن پیش، در میانهی دشتهای پهناور زنجان، شهری بنا شد که قرار بود پایتختی برای شکوه ایلخانیان باشد؛ و در قلب این شهر، گنبدی برخاست که امروز هنوز آسمان را میشکافد. آرامگاه سلطانیه، یکی از جاهای دیدنی زنجان و شاهکاری که در فهرست آثار ایران در یونسکو ثبت شده است، با گنبد فیروزهای عظیمش نهتنها نماد معماری ایرانی–اسلامی است، بلکه یادگاری از آرزوهای سلطانی است که میخواست تاریخ را بهگونهای دیگر بنویسد.
هیچ بنایی در ایران نیست که چنین نجوا کند: «من آغازگر تاریخم«. آرامگاه کوروش نه فقط یک مقبره، که یادمانی است از اندیشهای که برای نخستینبار، آزادی و کرامت انسان را معنا کرد. این اثر شکوهمند، بخشی از مجموعه پاسارگاد است؛ همان جایی که در ۵۵۰ پیش از میلاد، کوروش بزرگ مسیر جهان را تغییر داد.
در دل کویر، جایی که باد شن را بر دیوارهای خاموش میکوبد، شهری جاودانه آرمیده است؛ شهر باستانی بم، میراثی که بیش از دو هزار سال تاریخ را در خود حفظ کرده و امروزه در فهرست آثار ایران در یونسکو میدرخشد. این شهر که روزگاری بر سر تقاطع جادههای تجاری باستانی قرار داشت، از دوران هخامنشیان تا همین دو قرن پیش، پرجنبوجوش و آباد بود.
باغ های ایرانی، این بهشتهای زمینی که روح و هنر ایرانی را در آغوش سبز خود جا دادهاند، تنها فضایی برای آرامش نیستند؛ آنها نماد شکوه وفلسفه زندگی گذشتگان هستند. در سال ۲۰۱۱ میلادی، نُه باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شدند؛ باغهایی که نهتنها تاریخ ایران، بلکه هنر باغسازی جهان را از هند تا اسپانیا تحتتأثیر قرار دادهاند.
آیا میدانستید وسیعترین بازار سرپوشیده جهان درست در قلب تبریز قرار دارد؟ جایی که صدای چکش مسگران با عطر ادویهها در هم میآمیزد و هر گذرگاهش، قصهای از صدها سال تجارت و فرهنگ ایرانی روایت میکند. اینجا بازار تاریخی تبریز است؛ بازاری که در سال ۲۰۱۰ بهعنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد و امروز، یکی از مهمترین جاهای دیدنی تبریز به شمار میرود.
در قلب شهر گنبد کاووس، بر بلندای دشتهای وسیع استان گلستان، بنایی شگفتانگیز چشم هر رهگذری را خیره میکند؛ برج گنبد قابوس، بلندترین برج آجری جهان و یکی از مهمترین جاهای دیدنی گنبد کاووس که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این برج تاریخی که در قرن دهم میلادی به فرمان قابوس بن وشمگیر، حاکم دانشدوست و هنرپرور سلسله زیاریان ساخته شد، شاهکاری بینظیر از معماری ایرانی است که پس از بیش از هزار سال، همچنان استوار بر آسمان خراشیده است.
در قلب شهر اصفهان ، بنایی شگفتانگیز قرار دارد که قرنهاست نماد هنر و ایمان ایرانیان است؛ مسجد جامع اصفهان یا همان مسجد جمعه معروف به مسجد جامع عتیق. شاهکاری بیبدیل که نهتنها یکی از مهمترین جاهای دیدنی اصفهان به شمار میرود، بلکه در سال ۲۰۱۲ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده است.
در دل دشتی سوزان و خاکی ترکخورده، حفر قنات داستانی است از تلاش بیوقفه بشر برای بهدست آوردن آب زلال. نیاکان ما با دستان پرتوان خود تونلهای زیرزمینی میکاویدند تا جریان گرانش زمین، آب را از مادرچاه به سطح بفرستد و جان بخش زندگیهای خشکیده شود. این روش بینقص و پایدار، نهتنها نمادی از علم مهندسی آب در ایران باستان بود، بلکه با انتقال به چین، مراکش و حتی آمریکا، بخشی از یکی از بزرگترین دستاوردهای ایرانی در تاریخ فناوری محسوب شد.
شهر سوخته، این سرزمین شگفتانگیز و رازآلود، در قلب سیستانوبلوچستان و میان آبرفتهای حاصلخیز رود هیرمند قرار دارد؛ جایی که ردپای یکی از تمدنهای باستانی ایران را میتوان در آن یافت. این شهر باستانی که در فهرست آثار ایران در یونسکو ثبت شده، نهتنها یکی از مهمترین جاهای دیدنی زابل به شمار میرود، بلکه داستانی از شکوه عصر مفرغ را در دل خود پنهان کرده است.