کتابخانه و موزه ملک تهران، بنایی بسیار زیبا است که در خیابان امام خمینی پایتخت (خیابان سپه) و در مجاورت ساختمان امور خارجه قرار دارد. این بنا متعلق به دوره‌ی قاجار است که به دست حسین مَلِک، پسر حاج محمد کاظم ملک التجار، ساخته شده است. در این مقاله به شرح ویژگی‌ها و سرگذشت بنای مزبور، می‌پردازیم تا شما را با یکی دیگر از جاهای دیدنی تهران آشنا کنیم.
حسین آقا ملک، در سال ۱۳۱۶ خورشیدی، ساختمان این کتابخانه را در پایتخت بنا کرد. او همچنین در آبان ماه همان سال، خانه‌ی پدری خود را در بازار بین‌الحرمین تهران، به همراه تمامی وسایل آن، وقف آستان قدس رضوی نمود. این وسایل شامل موارد ذیل بودند:
در ابتدا، تمامی این موقوفات در قسمتی از کتابخانه‌ی ملک در معرض نمایش گذاشته شد. سپس، در سال ۱۳۴۳ خورشیدی، حسین ملک تصمیم گرفت مجاور کتابخانه، موزه‌ای برپا کند.
هدف او جمع‌آوری اشیای ارزشمند هنری و تاریخی بود تا بدین وسیله، محققان و پژوهشگران خارجی با هنر و تمدن ایرانی آشنا شوند. علاوه بر آن، یکی دیگر از اهداف ملک، تأسیس موزه‌ای بود که با موزه بریتانیا برابری کند. او در اجرای هدف خود از افراد متخصص این کار مشورت گرفت و اشیای مناسب برای تأسیس موزه را فراهم نمود.
ملک از مدت‌ها پیش، تدارک گسترش کتابخانه و برپاییِ موزه را فراهم نموده و زمین وسیعی را در باغ ملی تهران خریداری کرده بود. با این وجود، عمر او کفاف ساخت مکان جدید کتابخانه و موزه ملک تهران را نداد. بنابراین، همچنان اشیای وقفی در گوشه‌ای از کتابخانه ملک در معرض نمایش قرار داشتند.
سپس، در سال ۱۳۶۴ خورشیدی، با پیگیری و تلاش آستان قدس رضوی، پروژه‌ی ساخت بنای جدید آغاز شد و تا سال ۱۳۷۵ خورشیدی ادامه یافت. در نتیجه، با پایان یافتن عملیات ساخت، تمامی وسایل کتابخانه به مکان جدید در خیابان امام خمینی تهران انتقال یافتند.
حسین ملک به هنگام ساخت این بنا اهدافی را در ذهن خود مجسم کرده بود که برخی از این اهداف عبارتند از:
کتابخانه ملک به عنوان یکی از شش گنجینه‌ی بزرگ نسخ خطی ایران شهرت دارد؛ نوزده هزار عنوان نسخه‌ی خطی نادر و نفیس در این کتابخانه نگهداری می‌شوند. پنج گنجینه‌ی دیگر نیز به ترتیب عبارتند از:
بیش‌تر کتاب‌های کتابخانه موزه ملک تهران از جمله کتاب‌هایی هستند که در سال ۱۳۲۰ خورشیدی به چاپ رسیده‌اند. در این کتابخانه، بخشی با عنوان «بخش امور فنی» وجود دارد که وظایف آن عبارتند از:
این بنا شامل موزه‌ای است که هفت مجموعه‌ی زیر را در بر می‌گیرد:
شایان ذکر است که ساختمان موزه شامل دو طبقه است که در طبقه‌ی دوم، تالاری به نام «نوبنیاد» وجود دارد. در این تالار، بسیاری از دستاوردهای علمی دانشمندان ایرانی در معرض نمایش قرار گرفته‌اند. اغلبِ این دستاوردها در عصر زرین (سده‌ی ۹ تا ۱۱ میلادی)، کسب شده‌اند.
برای دسترسی به ساختمان کتابخانه و موزه ملک تهران می‌توان از وسایل نقلیه‌ی عمومی استفاده کرد. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به این ساختمان، ایستگاه امام خمینی است که به واسطه‌ی دو خط تجریش – کهریزک و فرهنگسرا – صادقیه، به خیابان امام خمینی راه می‌یابد.
از سایر ایستگاه‌های مترو می‌توان ایستگاه مترو حسن آباد را نام برد. علاوه بر آن، در مسیر این کتابخانه ایستگاه‌های اتوبوس نیز وجود دارند که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد؛ اتوبوس‌های پایانه‌ی میدان امام خمینی، قورخانه و فیاض، جهت دسترسی به کتابخانه‌ی مزبور، مناسب هستند.
این کتابخانه با برخورداری از نسخ خطی فراوان، یکی از کتابخانه‌های غنی کشور به شمار می‌رود. علاوه بر آن، وجود موزه و اشیایی وقفی به نمایش درآمده در آن، توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند. دستی بر ایران ضمن معرفی این بنای تاریخی، پیشنهاد می‌کند از سایر جاذبه‌های گردشگری تهران با رعایت اصول گردشگری مسئولانه دیدن کنید.
ℹ️اگر پاسخ پرسش خود را در فهرست زیر نیافتید، آن را در قسمت دیدگاه‌های زیر همین پست مطرح کنید. ما در اسرع وقت به آن پاسخ خواهیم داد.
📍موزه ملک در خانهٔ تاریخی ملک در بافت تاریخی تهران واقع شده است و تاریخچهٔ آن به دوران قاجار و بازسازی‌های دوره‌های بعدی برمی‌گردد. این مجموعه به‌عنوان خانه و اثری تاریخی، به موزه تبدیل شده است.
🏛️خانهٔ ملک متعلق به خاندان ملک بوده و پس از بازسازی، به‌عنوان موزه برای نمایش معماری سنتی ایرانی، تاریخ محله‌ها و اسناد مربوط به دوره‌های مختلف تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
🖼️مجموعه‌هایی از معماری داخلی خانه، عناصر تزیینی و دریچه‌های معماری، مبلمان و صنایع‌دستی دوره‌های قاجار و پهلوی، و نمایشگاهی دربارهٔ زندگی روزمرهٔ تهران قدیم در معرض نمایش است.
⏰ساعات کار و تعرفه‌ها ممکن است تغییر کند؛ معمولاً در طول هفته و در تعطیلات با تغییراتی همراه است. برای اطمینان، به منبع رسمی مراجعه کنید یا با مجموعه مربوطه تماس بگیرید.
📷معمولاً امکان عکاسی با محدودیت‌هایی مانند بدون فلاش یا با مجوز مخصوص وجود دارد؛ برای عکاسی حرفه‌ای یا تبلیغاتی، دریافت مجوز قبلی ضروری است.
🏗️خانه‌های تاریخی مانند ملک، نمونه‌ای از معماری سنتی ایرانی با پلان‌های داخلی ویژه، کاربری‌های اجتماعی و شاخص‌های معماری دورهٔ قاجار و پهلوی هستند؛ موزه ملک به نمایش این ویژگی‌ها می‌پردازد.
📅بله، نمایشگاه‌های موقت، کارگاه‌ها و رویدادهای فرهنگی و آموزشی ممکن است گاه‌به‌گاه برگزار شود. پیگیری تقویم رویدادهای موزه به‌روزترین منبع است.
موزه‌ی محلیِ چابهار که به نام «موزه چابهار» نیز شناخته می‌شود، در خیابان «دریا»، انتهای بلوار امام خمینی و در ساختمان سابق فرمانداری قرار دارد. این ساختمان که از جاهای دیدنی چابهار به شمار می‌رود و به اواخر دوره قاجار تعلق دارد، در سال ۱۳۸۹ خورشیدی به موزه تغییر کاربری یافته است. در این مقاله به شرح معماری ساختمان مزبور و اشیای به نمایش درآمده در آن خواهیم پرداخت.
ایلان ماسک اعلام کرد استارت آپ هوش مصنوعیاش به نام xAI علیه اپل اقدام حقوقی انجام میدهد.
پژوهش جدید دانشگاه آکسفورد نشان میدهد بخشی قابل توجه از نقره موجود در گنجینهای وایکینگی یافتشده در نزدیکی شهر بیدیل در شهرستان نورث یورکشایر انگلستان، از مسیرهای تجاری دور دست، تا عراق و ایران امروز، تامین شده است.
پژوهشهای جدید نشان میدهد که گردشگری گلف در ایرلند شمالی نهتنها به رشد اقتصادی این منطقه کمک کرده، بلکه موجی از سرمایهگذاریهای کلان در صنعت ساختوساز هتلداری را به راه انداخته است.
Δ